طرح مشارکت سازمان نظام مهندسی در مدیریت بهره وری آب در بخش کشاورزی
بدلیل واقع شدن کشور ما در منطقه ای خشک (85 درصد کشور ما شرایط اقلیمی خشک دارد و تنها در 15 درصد آن شرایط طبیعی است) آب یکی از پارامترهای با اهمیت در تنظیم برنامه های توسعه کشور می باشد که در صورت عدم توجه به آن هر برنامه ای با موانع جدی رویرو خواهد شد از طرفی گره خوردن امنیت غذایی با میزان آب قابل استحصال اهمیت این مایه حیاتی را دو چندان می کند.
بر اساس پیش بینی های به عمل آمده تا سال ۱۴۰۰، جمعیت کشور به ۱۲۰میلیون نفر خواهد رسید که نیاز غذائی این جمعیت حداقل ۱۲۰ میلیون تن در سال است و اگر بخواهیم با توجه به وضعیت فعلی استفاده از آب، این مقدار را تأمین کنیم ، حداقل به ۱۶۵ میلیارد مترمکعب آب نیاز داریم اما پتانسیل آب قابل استحصال کشور حداکثر ۱۳۰ میلیارد مکعب است
میزان مصرف آب در ایران چندین برابر استانداردهای جهانی و کشورهای توسعه یافته است به طوری که ایرانیان سالانه 85 درصد آبهای تجدیدشونده خود را مصرف می کنند. این رقم در آمریکا 21 درصد، اسپانیا 25درصد، هند 33 درصد، مصر 46 درصد و چین 29 درصد است این در حالی است که در برخی مناطق کشور ، 140 درصد آب های تجدیدشونده مورد مصرف قرار می گیرند و این امر از مهمترین موانع توسعه کشور است در صورتی که بر اساس استانداردهای بین المللی فقط حق برداشت 40 تا 50 درصد از آب شیرین قابل استحصال کشور را داریم با رویه پیش رو در سال 1400 میزان مصرف معادل کل آب تجدید شونده خواهد بود.
متوسط راندمان آبیاری در بخش کشاورزی به عنوان پر مصرف ترین بخش در کشور حدود 40 درصد است از هر متر مکعب آب در ایران 930 گرم ماده خشک به دست می آید در حالی که ) بطور متوسط( در دنیا با همین میزان آب 2.3کیلوگرم ماده خشک تولید می کنند
درعین حال 170 هزار حلقه چاه غیر مجاز در کشور وجود دارد و 298 دشت از مجموع 609 دشت ایران بیلان منفی دارند
با توضیحات فوق مشکلاتی همچون افزایش مصرف به دلیل افزایش جمعیت، افزایش سطح زیرکشت ،راندمان پایین آبیاری، عدم کنترل مصرف آب در بخش کشاورزی و عدم وجود مدیریت مناسب آب از مشکلات منابع آب در ایران است.
برای کاهش فشار بر منابع آب شیرین کشور و رفع مشکلات منابع آب در ایران می بایست همه راههای ممکن از جمله بهره برداری گسترده از سیستم های آبیاری تحت فشار،تغییر الگوی کشت، استفاده از منابع آب شور .توجّه به آب مجازی و ... در دستور کار قرارداد گیرد و پرداختن به راهکارهای فوق نیازمند یک عزمی ملی و بهره گیری از همه توان و ظرفیت های مادی و معنوی کشور می باشد.
یکی از فرصت ها و ظرفیت های بالقوه موجود در بخش کشاورزی کشور جهت بهره گیری در اجرای برنامه های مربوط به رفع مشکلات منابع آب در ایران ؛ وجود تشکل های کشاورزی می باشد
تشکل‌ها می‌توانند به صورت مستمر و هماهنگ با سیاست‌های کشور، افزایش بهره‌وری از منابع و کارایی تولید را موجب شوند و بالفعل نمودن ظرفیت‌های بالقوه بخش کشاورزی را برای جهش و حرکت شتابان آماده سازند. علاوه بر آن تشکل‌ها می‌توانند مشاورینی قابل اعتماد برای دستگاه‌های سیاستگذاری باشند
از جمله تشکل های هدف‌دار، دارای شخصیت حقوقی مستقل و غیردولتی که برای انجام فعالیت خاصی و با گرایش غیرسیاسی و بر اساس قانون مصوب مجلس با رعایت مفاد و آئین‌نامه‌های اجرایی در بخش کشاورزی فعالیت می کند و می تواند نقش و جایگاه موثری در مدیریت بهره وری آب در بخش کشاورزی داشته باشد؛ بی تردید سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی می باشد.
مزیت های سازمان :
1- سازمان نظام مهندسی کشاورزی منابع طبیعی بعنوان یک سازمان گسترده صنفی و تخصصی از مزیت عضویت بیش از 200 هزار دانش آموخته رشته های مختلف کشاورزی و منابع طبیعی از جمله حدود 12 هزار متخصص در رشته های آب و آبیاری در سطوح کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری برخوردار است که می تواند به اتکاء این پشتوانه عظیم از نیروی انسانی متخصص و همچنین حضور مؤثرّ در بخش کشاورزی ، سهم بزرگی در مدیریت بحران آب در کشور داشته باشد.
2- حضور نمایندگانی از وزارتخانه های جهاد کشاورزی، نیرو، علوم، تحقیقات وفناوری و سازمان محیط زیست در شوراهای استانی و شورای مرکزیاین سازمان می تواند ارتباط بین این ارگان های مهم دولتی را در این امر فراهم کند.
3- در قوانین مصوب مجلس مانند قانون تاسیس این سازمان، قانون برنامه پنجم توسعه کشور، قانون افزايش بهره وري و قانون نظام جامع دامپروري كشور، اختیارات مناسبی برای کمک به مدیریت بخش کشاورزی به سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی داده شده است که می تواند در این مهم بهره برداری شود.
بر اساس پیش بینی های به عمل آمده تا سال ۱۴۰۰، جمعیت کشور به ۱۲۰میلیون نفر خواهد رسید که نیاز غذائی این جمعیت حداقل ۱۲۰ میلیون تن در سال است و اگر بخواهیم با توجه به وضعیت فعلی استفاده از آب، این مقدار را تأمین کنیم ، حداقل به ۱۶۵ میلیارد مترمکعب آب نیاز داریم اما پتانسیل آب قابل استحصال کشور حداکثر ۱۳۰ میلیارد مکعب است
میزان مصرف آب در ایران چندین برابر استانداردهای جهانی و کشورهای توسعه یافته است به طوری که ایرانیان سالانه 85 درصد آبهای تجدیدشونده خود را مصرف می کنند. این رقم در آمریکا 21 درصد، اسپانیا 25درصد، هند 33 درصد، مصر 46 درصد و چین 29 درصد است این در حالی است که در برخی مناطق کشور ، 140 درصد آب های تجدیدشونده مورد مصرف قرار می گیرند و این امر از مهمترین موانع توسعه کشور است در صورتی که بر اساس استانداردهای بین المللی فقط حق برداشت 40 تا 50 درصد از آب شیرین قابل استحصال کشور را داریم با رویه پیش رو در سال 1400 میزان مصرف معادل کل آب تجدید شونده خواهد بود.
متوسط راندمان آبیاری در بخش کشاورزی به عنوان پر مصرف ترین بخش در کشور حدود 40 درصد است از هر متر مکعب آب در ایران 930 گرم ماده خشک به دست می آید در حالی که ) بطور متوسط( در دنیا با همین میزان آب 2.3کیلوگرم ماده خشک تولید می کنند
درعین حال 170 هزار حلقه چاه غیر مجاز در کشور وجود دارد و 298 دشت از مجموع 609 دشت ایران بیلان منفی دارند
با توضیحات فوق مشکلاتی همچون افزایش مصرف به دلیل افزایش جمعیت، افزایش سطح زیرکشت ،راندمان پایین آبیاری، عدم کنترل مصرف آب در بخش کشاورزی و عدم وجود مدیریت مناسب آب از مشکلات منابع آب در ایران است.
برای کاهش فشار بر منابع آب شیرین کشور و رفع مشکلات منابع آب در ایران می بایست همه راههای ممکن از جمله بهره برداری گسترده از سیستم های آبیاری تحت فشار،تغییر الگوی کشت، استفاده از منابع آب شور .توجّه به آب مجازی و ... در دستور کار قرارداد گیرد و پرداختن به راهکارهای فوق نیازمند یک عزمی ملی و بهره گیری از همه توان و ظرفیت های مادی و معنوی کشور می باشد.
یکی از فرصت ها و ظرفیت های بالقوه موجود در بخش کشاورزی کشور جهت بهره گیری در اجرای برنامه های مربوط به رفع مشکلات منابع آب در ایران ؛ وجود تشکل های کشاورزی می باشد
تشکل‌ها می‌توانند به صورت مستمر و هماهنگ با سیاست‌های کشور، افزایش بهره‌وری از منابع و کارایی تولید را موجب شوند و بالفعل نمودن ظرفیت‌های بالقوه بخش کشاورزی را برای جهش و حرکت شتابان آماده سازند. علاوه بر آن تشکل‌ها می‌توانند مشاورینی قابل اعتماد برای دستگاه‌های سیاستگذاری باشند
از جمله تشکل های هدف‌دار، دارای شخصیت حقوقی مستقل و غیردولتی که برای انجام فعالیت خاصی و با گرایش غیرسیاسی و بر اساس قانون مصوب مجلس با رعایت مفاد و آئین‌نامه‌های اجرایی در بخش کشاورزی فعالیت می کند و می تواند نقش و جایگاه موثری در مدیریت بهره وری آب در بخش کشاورزی داشته باشد؛ بی تردید سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی می باشد.
مزیت های سازمان :
1- سازمان نظام مهندسی کشاورزی منابع طبیعی بعنوان یک سازمان گسترده صنفی و تخصصی از مزیت عضویت بیش از 200 هزار دانش آموخته رشته های مختلف کشاورزی و منابع طبیعی از جمله حدود 12 هزار متخصص در رشته های آب و آبیاری در سطوح کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری برخوردار است که می تواند به اتکاء این پشتوانه عظیم از نیروی انسانی متخصص و همچنین حضور مؤثرّ در بخش کشاورزی ، سهم بزرگی در مدیریت بحران آب در کشور داشته باشد.
2- حضور نمایندگانی از وزارتخانه های جهاد کشاورزی، نیرو، علوم، تحقیقات وفناوری و سازمان محیط زیست در شوراهای استانی و شورای مرکزیاین سازمان می تواند ارتباط بین این ارگان های مهم دولتی را در این امر فراهم کند.
3- در قوانین مصوب مجلس مانند قانون تاسیس این سازمان، قانون برنامه پنجم توسعه کشور، قانون افزايش بهره وري و قانون نظام جامع دامپروري كشور، اختیارات مناسبی برای کمک به مدیریت بخش کشاورزی به سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی داده شده است که می تواند در این مهم بهره برداری شود.
نشانی
- مرکزرشدوفناوری های کشاورزی واقع درخ شیخ فضل اله نوری روبروی پارک شهر کوچه ملت 1
- 32229209-32242862
- https://telegram.me/markazroshd95
نشانی
- اراک، خیابان جهاد، جنب جهاد کشاورزی، خیابان هادی، روبروی اداره کل حمل و نقل و پایانه های استان مرکزی
- 34032586-8
- 34032585
- https://telegram.me/nezam94
پیام خود را بنویسید
